In vervoering geraakt

Sinds ruim anderhalf jaar heb ik er een nieuwe liefde bij: De trein. Deze liefde is me ingeblazen door mijn zoon en mede mogelijk gemaakt door het Japans technisch vernuft. In Nederland was ik er vermoedelijk niet voor gevallen, maar hier in Tokyo is de trein onderdeel van mijn dagelijks leven geworden. Ik heb het dan over alle mogelijke type treinen die hier in Japan rond rijden: Er zijn metro's, trams, locale treinen, express-trains, monorails, de supersnelle Shinkansens, en de houten treinset van het merk Brio die hier zijn vaste plekje in de hoek van de kamer heeft gekregen.

Met het spoornetwerk van Japan kun je naar iedere uithoek van het land reizen. Okee, Japan is een eilandengroep dus heel af moet de veerboot een handje helpen, maar er zijn tussen de eilanden ook veel tunnels en bruggen aangelegd waardoor de trein echt ver kan komen.
Tokyo (de agglomeratie) heeft het meest uitgebreide treinverkeer ter wereld met meer dan 130 spoorlijnen en zeker 1000 stations. 40 miljoen reizigers maken dagelijks gebruik van een stuk van de rails, die bij elkaar ruim 2000 km lang beslaan.
Maar denk niet dat er hier ooit gestrande passagiers hebben moeten overnachten op een van de stations omdat er geen treinen rijden of iets dergelijks. Weer of geen weer: de trein vertrekt, en wel op de seconde!
Daar komt veel personeel bij kijken, waarvan niemand het in zijn hoofd haalt om te gaan staken. Ik heb geen idee wat de mensen hier bij de spoorwegmaatschappijen precies verdienen. Het zal niet veel zijn maar dat doet er eigenlijk niet toe: Iedereen doet hier zijn of haar werk met verve.
Zo heb je een meneer in zwart uniform en met witte handschoenen om de vingers waarmee hij de trein na wijst als deze vertrokken is. Hij neemt zijn baan heel serieus. En dan is er een ander die tijdens de spits de 'salarymen' letterlijk de coupés in duwt, zodat de deuren nog net dicht kunnen zonder dat er een tas of een hand tussen komt. Want ook al rijdt er in de spits over twee minuten weer een metro, menig Japanner rent alsof zijn leven ervan af hangt om zich nog tussen de medepassagiers in te wurmen van de bijna vertrekkende trein.

Ik reis meestal als het geen spits is. Dan rijden de treinen slechts om de 4 minuten, dus moeten we soms een minuutje wachten. Op het perron zijn plekken gemarkeerd waar je wordt geadviseerd te gaan staan. De Japanners doen dat heel netjes in een rijtje. Wanneer het wat drukker is, maken ze twee rijen naast elkaar. De trein stopt op een bedreven manier, zodat de deuren eindigen op de plekken waar de mensen al klaar staan. Twee rijen splitsen zich parallel aan de trein zodat er eerst mensen kunnen uitstappen. Dan schuiven de passagiers rustig naar binnen en de trein is binnen 20 seconden na aankomst weer vertrokken. En als er iets wordt omgeroepen, dan betekent dat geen onheil, zoals in bepaalde landen wel vaak het geval is, maar is dat gewoon een aankondiging dat de trein eraan komt en dat iedereen voorzichtig moet zijn.

Zoals gezegd zijn er talloze stations in en om Tokyo. Iedereen woont dus wel in de buurt van een trein- of metrostation. Wij zijn gezegend met twee metrohaltes en een treinstation op loopafstand. Wiebe is zo gefascineerd door treinen dat we er wekelijks een uitje van maken: 'Treinen kijken'.
We lopen of fietsen dan naar station Yoyogi Hachiman, waar een spoorwegovergang is. En daar is het altijd raak. Omdat er daar verschillende treinen van en naar Shinjuku rijden, is de kans dat de spoorbomen dicht gaan lekker groot. Normale mensen rennen vaak nog even snel onder de spoorbomen door om niet weer 3 treinen voorbij te hoeven zien gaan. Wiebe en ik zijn de enigen die juist staan te wachten tot de spoorbomen dicht gaan. Althans, dat denk ìk; Wiebe is van mening dat alle auto's, mensen en hondjes net als hij treinen staan te kijken. En thuis zet hij al zijn auto's en knuffeldieren naast het houten spoor zodat zij ook kunnen doen wat hij zelf het allerleukste vindt.....
'Ding ding ding' ja daar komt ie! Er ratelen 11 wagons voorbij en Wiebe roept: 'nog een?!' Meestal komt er inderdaad meteen nog wel een express-train achteraan en soms wachten we tot we wel 100 wagons gezien hebben. Dan steken we het spoor over en lopen weer richting het park, zodat we nog een keer 'moeten' wachten bij de volgende spoorwegovergang. Als we daar ook eenmaal overgestoken zijn, kunnen we, als ik daar nog zin in heb, links nog een stuk meefietsen naast de denderende trein. Een kinderhand is snel gevuld en een middagje met mijn zoontje in Tokyo ook!

Treinen kijken met Wiebe en een vriendinnetje

bij Yoyogi koen (mei 2013)

Shibuya station. Wiebe kijkt naar de trein.

Een passagier zwaait terug vanuit

                                                         de Shinkansen

De Shinkansen bullet-train in Nagoya Station

Onze feestdagen in Tokyo

Akemashite omedetou! Ik wens iedereen een prachtig en gezond 2014.

Een nieuw jaar Japan voor de boeg, waarvan de eerste helft alweer vol met plannen zit. Wat een mooi vooruitzicht! Maar eerst nog even een terugblik op de afgelopen weken. In Nederland staat december bekend als 'de feestmaand', waar de echt klagende Hollander soms zelfs moeite mee heeft omdat hij dan zoveel moet eten en zo vaak gezellig moet zijn.

Niet om bovenstaande reden, maar wel omdat we het stiekem best interessant vonden om Kerstmis in Japan mee te maken, waren wij dit jaar met de feestdagen gewoon thuis. De eerste feestdag was Sinterklaas op de schitterende residentie van de Nederlandse Ambassade. Het was een oer-Hollands en vrij weinig exotisch gebeuren, op een paar Japanse gezinnen in prachtige kimono's na dan. Pieter zal de Sint nooit meer hetzelfde kunnen zien. Hij stond niets vermoedend te kletsen buiten bij de deur, toe de Goedheiligman plotseling langs hen naar buiten draafde, met een bezweet gezicht het tweetal groette om vervolgens naar een vuilnisbak door te lopen en de inhoud van zijn maag, vermoedelijk alleen maar pepernoten, daarin uit te storten. De kinderen hadden niks in de gaten en wachtten geduldig tot Sinterklaas weer terugkwam om hun kadootjes verder in ontvangst te nemen.

Tijdens Kerstmis werkt iedere Japanner gewoon. Er wonen hier nu eenmaal weinig Christenen. Toch ontgaat het niemand die in Tokyo woont dat de kerstdagen eraan komen. Rond 10 november, toen Sinterklaas nog niet eens in Nederland was aangekomen en ik in het zonnige Japan nog in mijn zomerjackje rond scharrelde, draaiden ze bij de Starbucks al kerstliedjes. En al gauw waren alle grote winkelbuurten, zoals Omotesando, Midtown en Roppongi Hills, volledig uitgedost met honderden lichtjes en grote kerstbomen.
Net als andere buitenlandse feestdagen, zoals Halloween en Valentijnsdag, is Kerstmis hier iets puur commercieels. De gezellige sfeer rond de winkels trekt mensen en al die mensen kopen zich suf.
Bovendien zijn Japanners gevoelig voor trends en traditie. Daarom bestelt iedereen een speciale 'kurisumas keki' voor Kerstavond (dat is een kersttaart die verdacht veel lijkt op een gewone taart), die minimaal drie weken van tevoren dient te worden besteld want anders zijn ze misschien uitverkocht. De tweede traditie is echt een aparte: Een overheerlijk diner. . . van de Kentucky Fried Chicken! Echt waar, dit doen ze allemaal. Ze eten het uit of thuis en dit gaat altijd gepaard met een reservering en lang wachten in een rij met andere kipkluivers. Vorig jaar heeft KFC het zelfs weten door te voeren tot de catering van Japanse vliegtuigmaatschappijen. Deze super slimme marketing actie bedacht KFC al in de jaren 1970, omdat het gerecht 'kalkoen' niet zo bekend is in Japan. Vermoedelijk komt dat doordat de gemiddelde Japanner geen oven heeft om zo'n bakbeest in te bereiden. Dan maar gefrituurde kip. . .

Met Oud en Nieuw is er geen vuurwerk en maak je de oliebollen zelf. Allemaal geen probleem voor ons zolang de champagne maar rijkelijk kan vloeien. Kampai!
Vanaf 30 december heeft de bevolking hier 5 dagen vrij. Het is de belangrijkste vakantietijd van het jaar. In deze periode gaan de meeste mensen naar familie en 'bargain shoppen' maar bovenal bezoekt men de tempels. Wij gingen op 1 januari ook eens kijken bij de Meiji Shrine. . . De rij begon al ruim voordat de tempel überhaupt in zicht was en was ongeveer 5m breed.
Wel leuk dat ze een scherm hadden opgehangen halverwege, zodat de wachtenden konden kijken naar beelden van de tempel in alle seizoenen. Maar wij hebben het bij het film kijken gelaten en zijn toch maar terug gegaan naar huis voor een grote schoonmaak. . . Want ook dat hoort bij de traditionele Japanse nieuwjaarsvakantie!